Program Tasarısı Hazırlamada Değerlendirme

Program Tasarısı Hazırlamada Değerlendirme konusunu elimizden geldiğince ayrıntılı bir şekilde anlatmaya çalıştık. Bu konu Kpss Eğitim Bilimleri sınavı için önemli konulardan biridir.

"Program tasarısı hazırlamanın değerlendirilmesi, öğrencinin hedeflenen ve gösterilmesi beklenen istenen davranışları kazanıp kazanmadığını belirlemek için yapılan sınama durumlarına odaklanır. Değerlendirme, hedef davranışların türüne ve basamağına bağlı olarak soru türünün belirlenmesi ile başlar. Sorular açık, anlaşılır, yöntem belirleyebilen ve öğrencinin bilmeyenlerden ayırt edilebileceği şekilde olmalıdır. Ayrıca her bir soru bağımsız olmalı, her bir öğrenci uygun bir ortamda sınav yapabilmelidir.

Belirtke tablosu hedefler, düzeyler, konular, alt başlıklar ve soru sayılarının gösterildiği bir tablodur. Bu tablo sayesinde hangi konudan hangi hedefe soru sorulacağı, soru sayısı, konulara ve hedeflere ağırlık dağılımı gibi bilgiler görülebilir. Ölçeğin kapsam geçerliliği, hedefler, düzeyler, konular ve alt başlıklar da bu tablo üzerinden değerlendirilebilir."

Dikkat : Belirtke tablosu öğrenme - öğretme sürecinden/eğitim durumlarından önce de hazırlanabilir. Bu durumda belirtke tablosu eğitim durumlarına yön verebilir. Ancak belirleyici değildir.

Program değerlendirmesi, bir eğitim programının hedeflenen amaca uygun şekilde işlediğini, öğrencilere yeterli öğrenme fırsatı sağladığını ve gelişimi desteklediğini değerlendirmeyi amaçlar. Bu süreç, programın etkililiğini ve başarısını belirlemek için kullanılan bir araçtır.

 

Program değerlendirmesi aşağıdaki adımları içerir:

Program değerlendirmesi adımları 

1. Veri toplama: İlk adım, programın hedeflerine ve amacına ulaşıp ulaşmadığını belirlemek için veri toplamaktır. Bu veri, öğrencilerin performansını, sınav sonuçlarını, öğretim materyallerini ve geri bildirimleri içerebilir.

2. Veri analizi: Toplanan veri analiz edilir ve programın başarısını belirlemek için kullanılır. Veri, istatistiksel analizler, grafikler veya diğer değerlendirme yöntemleri kullanılarak incelenebilir.

3. Sonuçların yorumlanması: Veri analizinin ardından, sonuçlar yorumlanır ve programın hedeflerine ulaşıp ulaşmadığına dair bir değerlendirme yapılır. Eğer hedeflere ulaşılmışsa, programın etkili olduğu kabul edilir. Eğer hedeflere ulaşılamamışsa, programın geliştirilmesi veya değiştirilmesi gerekebilir.

4. Geri bildirim ve iyileştirme: Değerlendirme sonuçlarına dayanarak geri bildirimler yapılır ve programın iyileştirilmesi için öneriler sunulur. Bu geri bildirim ve öneriler, programın daha etkili hale getirilmesine yardımcı olur.

Programın değerlendirilmesinde kullanılan kıyaslama esasına dayalı değerlendirme çeşitleri aşağıda açıklanmıştır:

Değerlendirme Türleri

1. Norma dayalı değerlendirme: Bu değerlendirme türü, belirlenen ölçütlere göre yapılan değerlendirmedir. Değerlendirme, programın hedeflerine ulaşma düzeyine bakar ve bu düzeyi belirlenen norm veya standartlarla karşılaştırır. Örneğin, bir matematik programının hedefi öğrencilerin belirli bir matematik becerisini geliştirmekse, norma dayalı değerlendirme bu beceriyi ne ölçüde geliştirdiğini değerlendirecektir.

2. Kıyaslama gruplarına dayalı değerlendirme: Bu değerlendirme türü, programın bir grupla karşılaştırıldığı bir kıyaslama yaparak programın etkililiğini ölçer. Örneğin, bir dil eğitimi programının etkililiğini değerlendirmek için, programın uygulanan grup ile kontrol grubu karşılaştırılır ve öğrencilerin dil becerilerindeki gelişme incelenir.

Bu değerlendirme çeşitleri, programın başarısını belirlemek ve iyileştirmek için kullanılabilir. Her bir değerlendirme yöntemi programın amaçlarına, hedeflerine ve uygulama koşullarına göre uygun şekilde seçilmelidir.

Program Değerlendirme Modelleri

Program değerlendirmesi, sürekli olarak uygulanmalıdır. Bu, programın sürekli olarak yeniden değerlendirilmesini ve iyileştirilmesini sağlar. Bu süreç, programın hedeflerine ve öğrencilerin ihtiyaçlarına uygun olarak güncellenmesini sağlar.

1. Hedefe Dayalı Değerlendirme Modeli: Bu modelde, programın hedefleri ve amaçları belirlenir ve bu hedeflere ulaşma düzeyi ölçülür. Değerlendirme, programın hedeflere ne ölçüde ulaştığını ve beklentilere ne kadar uyduğunu belirlemek için kullanılır.

 

2. Metfessel - Michael Değerlendirme Modeli: Bu modelde, programın etkililiği ve verimliliği belirlenir. Değerlendirme süreci, programın amaçlarını, kaynak kullanımını, programın sonuçlarını ve programın sürdürülebilirliğini inceler.

 

3. Provus’un Parklar Yaklaşımı ile Değerlendirme Modeli: Bu modelde, programın etkililiği ve başarı ölçülür. Değerlendirme, programın hedeflere ne ölçüde ulaştığını, düzeyini ve etkilerini belirlemek için kullanılır.

 

4. Stake’in Uygunluk - Olasılık Modeli: Bu modelde, programın etkililiği ve uygunluğu değerlendirilir. Değerlendirme, programın hedeflere ulaşma potansiyelini ve programın toplumdaki ihtiyaçlara uygunluğunu belirler.

 

5. Stufflebeam’in Bağlam, Girdi - Süreç ve Ürün Modeli: Bu modelde, programın bağlamı, girdileri, süreci ve ürünleri değerlendirilir. Değerlendirme süreci, programın etkililiğini, verimliliğini ve etkisini belirlemek için kullanılır.

 

6. Eisner’ın Eğitsel Eleştiri Değerlendirme Modeli: Bu modelde, programın eğitsel eleştiriye dayalı olarak değerlendirilir. Değerlendirme süreci, programın eğitsel değerini, etkisini ve toplumsal etkisini belirlemek için kullanılır.

 

7. Stake’in ihtiyaca Cevap Verici Program Değerlendirme Modeli: Bu modelde, programın ihtiyaçlara ne ölçüde cevap verdiği değerlendirilir. Değerlendirme süreci, programın ihtiyaçları karşılama düzeyini, etkisini ve sonuçlarını belirlemek için kullanılır.

Programın uygulanması için aşağıdaki adımlar izlenmelidir:

1. Uygulamanın planlanması: Programın uygulanacağı okul veya sınıfların seçilmesi, gerekli materyallerin temin edilmesi ve uygulama sürecinin takvimi belirlenir.

2. Okul veya sınıf seçimi: Programın uygulanacağı okul veya sınıfların seçilmesi için uygun öğretmenler ve öğrenciler belirlenir. Deneyimli ve başarılı öğretmenlerle çalışmak önemlidir.

3. Okul yöneticisi ve öğretmen seçimi: Programın uygulanacağı okul veya sınıftaki yönetici ve öğretmenlerin seçimi yapılır. Programın hedeflerini anlayabilen ve uygulamaya etkili bir şekilde katkıda bulunabilecek öğretmenler tercih edilmelidir.

4. Programın tanıtılması: Okul yöneticisi ve öğretmenlere programın hedefleri, içeriği ve değerlendirme süreci hakkında bilgilendirme yapılır. Programın nasıl uygulanacağı ve ne tür materyallerin kullanılacağı anlatılır.

5. Programın ve materyallerin uygulanması: Programın ve materyallerin uygulanmasına başlanır. Öğretmenler, belirlenen öğretme stratejilerini kullanarak programı öğrencilere aktarır. Öğrenciler de programda belirtilen hedeflere ulaşmak için gerekli çalışmaları yaparlar.

6. Programın ve materyallerin değerlendirilmesi: Uygulama süreci devam ederken, programın ve kullanılan materyallerin etkililiği ve verimliliği değerlendirilir. Öğretmenler ve öğrencilerden geri bildirimler alınır ve program geliştirilmesi için önemli bilgiler elde edilir.

Programın uygulanması ve denemesi sürecinde, programın hedeflerine ne kadar ulaştığı, öğretim materyallerinin yeterliliği, öğretim sürecinin etkililiği gibi konular değerlendirilir. Bu değerlendirme sonuçları programın geliştirilmesi ve iyileştirilmesi için kullanılır.

Hazırlanan Program Tasarısının Uygulanması

Programın uygulanması için aşağıdaki adımlar izlenmelidir:

1. Uygulamanın planlanması: Programın uygulanacağı okul veya sınıfların seçilmesi, gerekli materyallerin temin edilmesi ve uygulama sürecinin takvimi belirlenir.

2. Okul veya sınıf seçimi: Programın uygulanacağı okul veya sınıfların seçilmesi için uygun öğretmenler ve öğrenciler belirlenir. Deneyimli ve başarılı öğretmenlerle çalışmak önemlidir.

3. Okul yöneticisi ve öğretmen seçimi: Programın uygulanacağı okul veya sınıftaki yönetici ve öğretmenlerin seçimi yapılır. Programın hedeflerini anlayabilen ve uygulamaya etkili bir şekilde katkıda bulunabilecek öğretmenler tercih edilmelidir.

4. Programın tanıtılması: Okul yöneticisi ve öğretmenlere programın hedefleri, içeriği ve değerlendirme süreci hakkında bilgilendirme yapılır. Programın nasıl uygulanacağı ve ne tür materyallerin kullanılacağı anlatılır.

5. Programın ve materyallerin uygulanması: Programın ve materyallerin uygulanmasına başlanır. Öğretmenler, belirlenen öğretme stratejilerini kullanarak programı öğrencilere aktarır. Öğrenciler de programda belirtilen hedeflere ulaşmak için gerekli çalışmaları yaparlar.

6. Programın ve materyallerin değerlendirilmesi: Uygulama süreci devam ederken, programın ve kullanılan materyallerin etkililiği ve verimliliği değerlendirilir. Öğretmenler ve öğrencilerden geri bildirimler alınır ve program geliştirilmesi için önemli bilgiler elde edilir.