Program Tasarısı Hazırlama "İçerik"

Bu konumuzda Program Tasarısı Hazırlama İçerik konusundan bahsedeceğiz. ilk başta içerik nedir?

İÇERİK

- "Ne Öğreteceğiz?” sorusuna yanıt arar.

- Öğretilecek bilgi, kavram, olgu ve konuların düzenlenmiş bütünüdür.

- Hedeflenen kazanımların gerçekleşmesi amacına hizmet eder.

- Kazanımlar doğrultusunda hazırlanan konuların içerdiği bilgiler kullanılabilir ve yararlanılabilir olmalıdır.

İÇERİĞİN SEÇİMİNDE KULLANILACAK ÖLÇÜTLER

- İlgililik: Hedeflerle ilişkili olmalı ve hedeflere göre belirlenmelidir.

- Ekonomiklik: Sistematik ve iyi örgütlenmiş olmalı, gereksiz bilgilere yer vermemelidir.

- Yaşama yakınlık: Uygulanabilir, gerçekleştirilebilir, kullanılabilir olmalıdır.

- Kendi kendine yeterlilik: Gerektiği ve yeteri kadar ayrıntılı olmalıdır.

- Bilimsellik: Araştırma bulgularını ve sonuçlarını dikkate almalıdır.

- Anlamlılık: Öğrencinin kavrayabilme gücünü dikkate almalıdır. İçerdiği örnekler içeriği açıklayıcı olmalı, öğrencilerin deneyimlerini zenginleştirmeli ve daha önce öğrendikleri ile ilişkili olmalıdır.

- Düzeye uygunluk: Öğrenilebilir ve öğretilebilir olmalıdır. Öğrencinin hazır bulunuşluğuna uygun olmalıdır.

- Yararlılık/faydalılık: Bireyin ve toplumun işine yarayabilecek bilgilerden oluşmalıdır.

- Geçerlik/Güncellik: Özel bir alanla ilgili, sınırlı, güncel ve bilimsel açıdan doğru olmalıdır. Öğrencilere yeterli materyal sunmalıdır.

- Güvenirlik: Düzenlenmiş ve açık her durumda uygulanabilen ve değerlendirilebilen, yeterli düzeyde kendini açıklayabilen şekilde olmalıdır. Bilginin kendi içinde tutarlı olmasıdır.

- Optimal yapı: İçeriğin öğrencinin kolaylıkla anlayabileceği sadelikte bir yapı sergilemesidir. Optimal yapı, bilginin kullanılabilirliğinin sağlanmasıdır.

- Denge: Kendi içerisinde bütünleştirilmiş bilgi yapısına eklenen ve çıkarılan öğelere rağmen anlamlı bütünlüğün bozulmamasıdır.

- Bağımlılık: Bir bilgi türünün bir başka bilgi türüyle bilgi üretme açısından az veya çok ilişkili olmasıdır.

- Soyutlama: Öğrencilerin içerikte verilen bilgi ile ilgili ana fikre ulaşmalarıdır.

- Vardama: İçerik, öğrencinin elde ettiği bilgi ve becerilere dayanarak geleceği yorumlamasına ve tahminde bulunmasına olanak verecek şekilde oluşturulmalıdır.

- Alıştırma: İçeriğin başlangıç ve bitiş kısmında, hedeflenen davranışlarla ilgili bir dizi soruların yer almasıdır.

- Şema: İçerik öğrencilerin kendi öğrenme şemasını kurmasına izin verecek esneklikte düzenlenmelidir. Çünkü öğrenilen yeni bilgilerin anlamlandırılmasında bireylerdeki mevcut bilgi birikimleri (şemalar) kullanılır.

- Kaynaşıklık: Öğrenme konuları ve etkinlikleri, birbiriyle tutarlı ve ilişkili olarak düzenlenmelidir. Dikey ve yatay kaynaşıklık olarak ikiye ayrılır.

- Dikey kaynaşıklık: Öğrenme konularının ön koşul öğrenmelere dayalı olarak basitten zora doğru ardışıklık ve aşamalılık özelliklerine uygun olarak düzenlenmesidir.

- Yatay kaynaşıklık: Yaşantıların benzerliği ilkesine uygun olarak bir öğrenme konusunun aynı ve farklı disiplinlerde verilmesidir. Önceki öğrenmelerle, sonraki öğrenmeler arasında kurulan ilişki, yatay kaynaşıklık çerçevesinde yer alır.

Programlarda ve planlarda içeriğin basitten karmaşığa, somuttan soyuta, kolaydan zora, yakın çevre ve zamandan uzağa doğru aşamalı ve birbirinin ön koşulu olacak şekilde sıralanması gerekmektedir. Konular temel kavram, olgu ve ilkelere dayandırılarak, bir bütün oluşturacak şekilde yapılandırılmalıdır.

İÇERİK SEÇİMİNDE DİKKAT EDİLECEK ÖLÇÜTLER:

- Kullanım Sıklığı: Bireyler için yaşamın farklı alanlarında gerekli olan bilgi, tutum ve becerileri geliştirmede temel oluşturacak konulara ve yazılı metinlerde kullanım sıklığı en çok olan sözcüklere yer verilmelidir.

- Nitelik: Bireyler için yararlı olan bilgi, tutum ve becerilerin eğitim yoluyla kazandırılmasına önem verilmelidir.

- Önemlilik: Kullanım sıklığı az olsa bile üzerinde durulması gereken bilgilere yer verilmelidir.

- Evrensellik: Uzun süre insanlara yararlı olan bilgi, beceri ve tutumlar yeni bilgilerden daha önemlidir.

- Verimlilik: Konu seçiminde verimlilik büyük oranda etkili öğretime bağlıdır.

- Zorluk: Okul dışında zor öğrenilen konular, programa yerleştirilerek öğrencilere kazandırılmalıdır.

- Eğitsel Gereklilik: Nüfusun genelinde olmadığı gözlenen gerekli bilgi, beceri ve tutumlar okul programının içeriğinde yer almalıdır.