Eğitim Türleri Nelerdir?

Eğitim Türleri Nelerdir? Eğitim, planlı ve programlı olup olmamasına, hedeflerinin önceden belirlenip belirlenmemesine göre informal ve formal eğitim olmak üzere iki başlık altında incelenir.

PLANLI OLUP OLMAMASINA GÖRE EĞİTİM

Eğitim, planlı ve programlı olup olmamasına, hedeflerinin önceden belirlenip belirlenmemesine göre informal ve formal eğitim olmak üzere iki başlık altında incelenir.

INFORMAL EĞİTİM

Daha önceden belirlenmiş bir plana ve programa bağlı olmaksızın yapılan eğitim etkinliklerine informal eğitim denir. Çocuklar ve gençler, arkadaşları ile oluşturdukları gruplar içinde yardımlaşmayı, dayanışmayı, iş birliğini, kurallara uymayı, grubun değerlerini benimseyerek sosyalleşirler.

Informal Eğitimin Temel Özellikleri:

• Doğal ortamda kendiliğinden gerçekleşir.
• Planlı ve programlı değildir.
• Öğreticiler profesyonel olmayabilir.
• Olumlu ve olumsuz yönde gelişebilir.
• Yer, mekân ve eğitimin gerçekleştiği ortam önceden belli değildir.
• Araç-gereç amaç odaklı değildir.

FORMAL EĞİTİM

Eğitimin kurumsallaştırılmasıdır. Okullar, formal eğitimin gerçekleştiği mekânlarıdır. Okul öncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim, yükseköğretim programları, kurum ve kuruluşların hizmet içi eğitim programları çerçevesinde gerçekleşen eğitim, formal eğitim kapsamında yer alır.

Formal Eğitimin Temel Özellikleri:

• Planlı ve programlıdır.
• Varılmak istenen hedefler önceden bellidir. (Eğitimin programlı olması hedeflere dayalı olmayı gerektirir.)
• Eğitim profesyonel kişiler tarafından verilir.
• Olumlu davranışlar kazandırmak esastır.
• Belli bir mekân ve ortam gereklidir.
• Eğitimde amaç odaklı araç ve gereçler kullanılır.

SÜREKLİLİK GÖSTERİP GÖSTERMEMESİNE GÖRE FORMAL EĞİTİM

Her yaş grubuna yayılmış formal eğitim türüdür. Örgün eğitim sistemine hiç girmemiş veya bu sistemin herhangi bir basamağından ayrılmış olan ya da örgün eğitime devam edip bir meslek kazanmak isteyen kişilere, ilgi ve gereksinim duydukları alanlarda yapılan eğitimdir. Bireylere mesleklerindeki yeni gelişme ve değişmelere ilişkin bilgileri kazandırmak ve yeni görevlere hazırlamak için düzenlenen eğitimler de yaygın eğitim kapsamında yer alır. Kurslar, resmi ve özel kurumlar ile iş yerlerinde düzenlenen hizmet içi eğitim çatışmaları yaygın eğitime örnektir. Diğer bir deyişle, yaygın eğitim örgün eğitim gibi belli yaş gruplarına yönelik değildir ve süreklilik gerektirmez.

Halk Eğitimi

Halk eğitiminin en genel tanımlarından biri; örgün eğitimi tamamlamış ya da yarıda bırakmış bireylerin kendi ilgi, ihtiyaç ve beklentileri doğrultusunda, çevresinde düzenlenen etkinliklere katılmasıdır. Örneğin, sağlıklı yaşamayı seven bir banka görevlisi kendi ilgi ve isteğine uygun spor dalında halk eğitimi kursuna katılabilir ve kendini geliştirebilir. Fakat bu bankacının, bankacılığın gerektirdiği alanlarda çalışma arkadaşları ile katıldığı ve bankanın çalışanlarını geliştirmek ve çalışmayı verimli hale getirmek için açtığı kurs, hizmet içi eğitim kapsamında kabul edilir.

Bir eğitim türünün örgün mü yaygın mı olduğunu anlamanın yolu belli yaş gruplarına yönelik olup olmaması ve süreklilik gerektirip gerektirmemesidir. Belli yaş gruplarına yönelik ve birbirini izleyen kesitlerden oluşuyorsa örgün eğitimdir. Bunun dışında kalanlar yaygın eğitimdir. Yaygın eğitim kapsamında yer alan hizmet içi eğitimi, halk eğitiminden ayıran en önemli nokta ise bir kurumun kendi çalışanları için iş odaklı bir program çerçevesinde gerçekleşmesidir.

ÖRGÜN VE YAYGIN EĞİTİM ARASINDAKİ FARKLAR

Yaygın Eğitim

• Belli yaş gruplarına yöneliktir.
• Okul öncesi, İlköğretim, Ortaöğretim, Yükseköğretim gibi birbirini takip eden kesitlerden oluşmaz, süreklilik gerektirmez.
• Kesitli, sınırlı ve kısıtlıdır.
• Farklı yaş grupları bir arada olabilir.
• Bir önceki bir sonrakinin ön koşulu değildir, süreklilik gerektirmez.
• Yaşam boyu farklı konularda devam edebilir.

Örgün Eğitim

• Belli yaş gruplarına yöneliktir.
• Okul öncesi, İlköğretim, Ortaöğretim, Yükseköğretim gibi birbirini takip eden kesitlerden oluşmuş, süreklilik gerektirir.
• Bütünsel, devamlı ve düzenlidir.
• Genellikle aynı yaş grubundaki öğrenciler bir arada eğitim alır.
• Bir önceki eğitim basamağının tamamlanması, bir sonraki basamağa geçiş için ön koşuldur, süreklilik gerektirir.
• Belli bir yaş aralığında devam eder, genellikle yaşam boyu değildir.
• Bu farklar, örgün ve yaygın eğitim arasındaki temel ayrımları göstermektedir.